Tụt huyết áp (hạ huyết áp) là tình trạng huyết áp giảm xuống dưới mức bình thường, có thể gây ra những triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi, và trong trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến ngất xỉu. Mặc dù thường bị xem nhẹ, tình trạng huyết áp thấp có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời.
Bài viết này sẽ giải thích về nguyên nhân, triệu chứng và cách xử lý huyết áp thấp hiệu quả.
1. Hạ Huyết Áp Là Gì?
Huyết áp là lực tác động của máu lên thành động mạch khi tim co bóp và giãn ra. Huyết áp được đo bằng hai chỉ số: huyết áp tối đa (systolic) và huyết áp tối thiểu (diastolic). Chỉ số huyết áp bình thường cho người trưởng thành thường dao động từ 120/80 mmHg. Nếu huyết áp của bạn giảm xuống dưới 90/60 mmHg, đây được xem là tình trạng huyết áp thấp.

2. Nguyên Nhân Gây Tụt Huyết Áp
Tình trạng hạ huyết áp có thể xảy ra vì nhiều lý do khác nhau, bao gồm:
- Mất nước (Dehydration): Khi cơ thể mất nước do sốt, tiêu chảy, nôn mửa, hoặc không uống đủ nước, thể tích máu giảm, làm huyết áp giảm.
- Chế độ ăn uống thiếu hụt dinh dưỡng: Thiếu vitamin B12, folate và các khoáng chất cần thiết khác có thể làm giảm số lượng hồng cầu trong máu, dẫn đến tình trạng huyết áp thấp.
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu, thuốc điều trị huyết áp cao, thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần, hoặc thuốc giảm đau có thể làm giảm huyết áp.
- Bệnh tim mạch: Các bệnh lý về tim như suy tim, nhồi máu cơ tim, hoặc loạn nhịp tim có thể dẫn đến huyết áp thấp.
- Nhiễm trùng nặng (Sepsis): Nhiễm trùng nặng có thể làm huyết áp giảm nhanh chóng do vi khuẩn giải phóng các chất độc vào máu.
- Sốc phản vệ (Anaphylaxis): Đây là phản ứng dị ứng nghiêm trọng có thể gây ra huyết áp giảm đột ngột.
3. Tụt Huyết Áp Có Nguy Hiểm Không?
Hạ huyết áp có thể gây nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Một số nguy cơ và biến chứng có thể xảy ra:
- Chóng mặt, ngất xỉu: Khi huyết áp giảm quá thấp, não không nhận đủ máu và oxy, gây chóng mặt và thậm chí ngất xỉu.
- Cản trở tuần hoàn máu: Khi huyết áp giảm, các cơ quan quan trọng như tim, não và thận không nhận đủ máu, dẫn đến suy yếu chức năng các cơ quan này.
- Sốc và tử vong: Trong những trường hợp cực kỳ nghiêm trọng, huyết áp thấp có thể gây ra sốc, một tình trạng cần cấp cứu ngay lập tức vì có thể gây tử vong.
4. Cách Phòng Ngừa Và Điều Trị Tụt Huyết Áp
Để phòng ngừa và điều trị tình trạng huyết áp thấp, có thể áp dụng những biện pháp sau:
- Uống đủ nước: Đảm bảo cơ thể không bị mất nước, đặc biệt trong thời gian nóng bức hoặc khi bị bệnh.
- Ăn uống đủ chất: Đảm bảo chế độ ăn uống cân đối, cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin B12, axit folic và sắt.
- Tăng dần tư thế đứng: Khi thay đổi tư thế từ ngồi sang đứng, hãy làm từ từ để tránh tình trạng chóng mặt.
- Kiểm tra huyết áp định kỳ: Thường xuyên kiểm tra huyết áp, đặc biệt nếu bạn có các bệnh lý nền như tim mạch, tiểu đường, hoặc huyết áp cao.
- Sử dụng thuốc theo hướng dẫn bác sĩ: Nếu bạn đang dùng thuốc điều trị bệnh lý nào đó, hãy tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ để tránh làm giảm huyết áp quá mức.
5. Khi Nào Cần Đi Khám Bác Sĩ?
Nếu bạn gặp các triệu chứng hạ huyết áp nghiêm trọng như ngất xỉu, khó thở, hoặc mệt mỏi kéo dài, bạn cần đi khám bác sĩ ngay lập tức. Đặc biệt, nếu bạn có tiền sử bệnh tim mạch, tiểu đường, hoặc các bệnh lý khác, việc theo dõi huyết áp là rất quan trọng.

Tụt huyết áp có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Tuy nhiên, với sự hiểu biết về nguyên nhân và triệu chứng, bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát tình trạng này.
Hãy chú ý đến sức khỏe của bản thân, duy trì một chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học, và đừng quên thăm khám định kỳ để giữ huyết áp luôn ở mức ổn định.